بانکی آگهی

دسته بندی مواد شیمیایی

مواد شیمیایی بطور کلی در دو دسته جای می‌گیرند.  گروه بزرگ مواد شیمیایی معدنی و مواد شیمیایی آلی. هر یک از این دو گروه، در دو بحث شیمی آلی و شیمی معدنی بررسی می‌شوند.

مواد شیمیایی آلی

در گذشته، ماده آلی به ماده‌ای گفته می‌شد که بوسیله بدن موجودات زنده تولید می‌گشت. تا اینکه در سال 1828 ، "وهلر" (Wohler) دانشمند آلمانی، برای نخستین بار جسمی به نام اوره به فرمول CO(NH2)2 را در آزمایشگاه از یک ترکیب معدنی به نام ایزوسیانات تهیه کرد و از آن پس معلوم شد که می‌توان مواد آلی را نیز در آزمایشگاه ساخت.

در حال حاضر بیش از یک میلیون نوع ماده آلی شناخته شده است که بسیاری از آنها را در آزمایشگاه‌ها تهیه می‌کنند. مواد آلی ، به مواد غیر معدنی اطلاق می‌شود و با مواد معدنی تفاوتهای کلی در چند مورد دارند.
 

مواد شیمیایی معدنی

اگر شیمی آلی در قالب شیمی ترکیبات کربن، و به طور کلی آنهایی که شامل هیدروژن یا هالوژنها به علاوه عناصر دیگر هستند، تعریف شود، شیمی معدنی را می‌توان به عنوان شیمی عناصر دیگر در نظر گرفت که شامل همه عناصر باقیمانده در جدول تناوبی و همینطور کربن، که نقش عمده‌ای در بیشتر ترکیبات معدنی دارد، می‌گردد.

شیمی آلی- فلزی، زمینه وسیعی دارد که با سرعت زیاد رشد می‌کند، به علت اینکه ترکیبات شامل پیوندهای مستقیم فلز- کربن را بررسی می‌کند دو شاخه را بهم وصل می‌کند. همانطوری که می‌توان حدس زد، قلمرو شیمی معدنی با ایجاد زمینه‌های تحقیقی اساسا نامحدود، بسیار گسترده شده است.

مواد شیمیایی آلی و معدنی با همدیگر تفاوت‌های کلی دارند که عبارتند از:

در غالب مواد آلی کربن وجود دارد، در صورتی که مواد معدنی بدون کربن زیاد هستند. ضمنا در ترکیبات آلی، اتم‌های کربن قادرند با هم ترکیب شوند و زنجیرهای طویل تشکیل دهند، در حالی‌که این خاصیت در عناصر دیگر خیلی کمتر ظاهر می‌شود.

مقاومت مواد آلی در برابر حرارت از مواد معدنی کمتر است. اغلب واکنش‌های میان مواد آلی کند و دو جانبه یا تعادلی هستند، در صورتی‌که اغلب واکنش‌های معدنی تند می‌باشند.

در ترکیبات آلی، امکان دارد دو یا چند جسم مختلف با فرمول‌های ساختمانی متفاوت، دارای یک فرمول مولکولی بوده که در این صورت به آنها ایزومر یا همفرمول اطلاق می‌شود. مثلا الکل معمولی C2H5OH با جسمی به نام اتر اکسید متیل CH3OCH3 همفرمول یا ایزومر است. زیرا هر دو دارای فرمول بسته یا مولکولی C2H6O هستند، در صورتی که پدیده ایزومری در ترکیبات معدنی وجود ندارد.

عناصر ایجاد کننده ترکیبات شیمیایی آلی به ترتیب فراوانی مطابق زیر است:

فلزات , هالوژنها , C , H , O , N , S , P , As . فراوانترین چهار عنصر N , O , H , C عناصر اصلی سازنده مواد آلی به حساب می‌آیند. زیرا اغلب اجسام آلی از این چهار عنصر تشکیل یافته‌اند و با توجه به همین مطلب ، مواد آلی را به چهار دسته کلی تقسیم می‌کنیم:

هیدروکربن‌های ساده

این دسته مواد شیمیایی ترکیباتی هستند که فقط از H ،C درست شده‌اند و به همین دلیل، هیدروکربن شده‌اند. آنها با فرمول کلی CxHy نمایش می‌دهند. بسته به اینکه y , x چه اعدادی باشند، هیدروکربنهای گوناگون یافت می‌شوند.

هیدروکربن های اکسیژن‌دار

ترکیباتی می‌باشند که از O , H , C ایجاد شده و با فرمول کلی CxHyOz نشان داده می‌شوند.

هیدروکربن‌های نیتروژن‌دار

ترکیباتی هستند که از N , H , C ایجاد شده‌اند و با فرمول کلی CxHyNt نشان داده می‌شوند.

هیدروکربن‌های اکسیژن و نیتروژن دار

ترکیباتی هستند که علاوه بر H ، C ، اکسیژن و نیتروژن و با فرمول کلی CxHyOzNt نمایش داده می‌شوند.

منبع:
http://daneshnameh.roshd.ir